Рўйхатни беркитиш
Дарслар рўйхати
1446 йил 19 шаъбон | 2025 йил 18 февраль, сешанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Ақийда

Аллоҳнинг қазосини ҳеч бир рад қилувчи рад қила олмайди | Ақийда дарслари (293-дарс)

19:00 / 09.09.2024 896 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

وَهُوَ مُتَعَالٍ عَنِ الْأَضْدَادِ وَالْأَنْدَادِ.

У Зот зидлардан ва тенгдошлардан олийдир.

Шарҳ: Зид – мухолиф дегани, тенгдош – ўхшаш дегани. Аллоҳга мухолифлик қилувчи ҳам, ўхшаш ҳам йўқ. Аввал таъкидланганидек, У Зот нимани хоҳласа бўлади. Нимани хоҳламаса бўлмайди.

Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятлари бунга далилдир:

ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ

«Бас, билиб туриб, Аллоҳга тенгдошлар қилманг» (Бақара сураси, 22-оят).

ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ

«Ва Унга ҳеч ким тенг бўлмаган» (Ихлос сураси, 4-оят).

Ушбу ақийдада мўътазилийларнинг, банда ўз феълини ўзи яратади, деган даъволарига раддия бор. Чунки банда Аллоҳ таолога мухолиф бўлса, Унга зид бўлиб қолади. Агар мувофиқ бўлса, Унга ўхшаш бўлиб қолади. Аллоҳ таоло улар айтаётган нарсалардан олийдир.

لَا رَادَّ لِقَضَائِهِ، وَلَا مُعَقِّبَ لِحُكْمِهِ، وَلَا غَالِبَ لِأَمْرِهِ.

У Зотнинг қазосини рад қилувчи, ҳукмини ортга сурувчи ва амридан ғолиб келувчи йўқ.

Шарҳ: Яъни Аллоҳнинг қазосини ҳеч бир рад қилувчи рад қила олмайди. Унинг ҳукмини ҳеч ким ёки ҳеч нарса ортга сура олмайди. Унинг қазосини ҳеч ким ёки ҳеч нарса бекор қила олмайди. Ҳеч ким ёки ҳеч нарса Унинг амридан ғолиб кела олмайди. Балки У Зотнинг Ўзи унинг амридан ғолибдир. У Зот яккаю ягонадир, қаҳҳордир. Хоҳлаганича ҳукм қиладир.

Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятлари бунга далилдир:

«Аллоҳ одамларга не раҳматни очса, бас, уни тутиб қолувчи бўлмас. Нимани ушлаб қолса, Ундан кейин уни қўйиб юборувчи бўлмас» (Фотир сураси, 2-оят).

«Сўнгра муддатни тугал қилган Зотдир. Белгиланган муддат эса Унинг ҳузуридадир. Шундан кейин ҳам сиз шак қилмоқдасиз» (Анъом сураси, 2-оят).

«Ҳукмни Аллоҳ қиладир. Унинг ҳукмини таъқиб қилувчи йўқдир. У ўта тез ҳисоб қилувчидир» (Раъд сураси, 41-оят).

«Албатта, Аллоҳ Ўз ишини етказувчидир. Батаҳқиқ, Аллоҳ ҳар бир нарсага ўлчов қилиб қўйгандир» (Талоқ сураси, 3-оят).

آمَنَّا بِذَلِكَ كُلِّهِ، وَأَيْقَنَّا أَنَّ كُلًّا مِنْ عِنْدِهِ.

Ушбуларнинг барчасига иймон келтирдик ва албатта, барчаси Унинг хузуридан, деб қаттиқ ишондик.

Шарҳ: Яъни юқорида ўтган нарсаларнинг барчасига иймон келтирдик. Борлиқдаги ҳар бир нарса Аллоҳнинг ҳузуридан, Унинг қазои қадари, иродаси, хоҳиши ва вужудга келтириши ила пайдо бўлган, деб қаттиқ ишондик.

Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти бунга далилдир:

«Ҳаммаси Аллоҳдан», деб айт!» (Нисо сураси, 78-оят).

Ақийдатут Таҳовия шарҳининг талхийси» китобидан

Ушбу китоб Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2022 йил 5 октябрдаги 03-07/7619-рақамли хулосаси асосида чоп этилган.

 

 

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
У Зот ҳожатсиз халқ қилувчидир яратувчидир ва таъминотсиз ризқ берувчидир.Шарҳ Яъни Аллоҳ таоло махлуқотларнинг яратувчиси ва йўқдан бор қилувчисидир. Лекин давоми...

5042 19:05 / 18.11.2019
. ,. . Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади . . . . , . ,. . Абу Ҳурайра розияллоҳу давоми...

7302 15:00 / 17.05.2021
Имом Aшъарий тобеларининг 3табақасидан ҳисобланган буюк муҳаддис Ҳофиз Aбу Бакр Байҳақий ваф. 458 ҳ. раҳматуллоҳи алайҳ айтади.Шайхимиз имом Aбу Ҳасан Aшъарий давоми...

2428 15:00 / 19.08.2021
Ақоид илмида асосий баҳслар тўрт турга бўлинади 1. Илоҳиёт. Бунда Илоҳ ва У Зотга тегишли масалалар ҳақида баҳс юритилади. 2. Нубувват. Бунда ваҳий, пайғамбарлик, давоми...

4612 13:00 / 11.01.2021