Рўйхатни беркитиш
Дарслар рўйхати
1445 йил 16 рабиъул аввал | 2023 йил 01 октябрь, якшанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Ақийда

Ақийда дарслари (128-дарс). Сифатларнинг тақсими

14:00 / 05.04.2021 2124 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Сифатларнинг тақсими

Аҳли сунна ва жамоанинг халаф уламолари Аллоҳ таолонинг сифатлари ва гўзал исмлари ҳақида келган оят ва ҳадисларни атрофлича ҳамда чуқур ўрганиб, йигирмата сифат борлигига иттифоқ қилганлар ва уларни тўртга тақсимлаганлар.

1. Нафсий сифат.

Бунда фақат зотга далолат қилувчи, зиёда маънони билдирмайдиган собит сифат ирода қилинган.

Аллоҳ таолонинг нафсий сифати битта бўлиб, «вужуд» сифатидан иборатдир.

2. Салбий сифатлар.

Бунда Аллоҳ таолога нолойиқ бўлган сифатни йўқ қилишга далолат қиладиган сифатлар кўзда тутилган.

Салбий сифатлар бештадир:

1. Қадимийлик.

2. Боқийлик.

3. Янги пайдо бўладиганларга мухолифлик.

4. У Зотнинг Ўз-Ўзидан қоим бўлиши.

5. Ягоналик.

Ушбу сифатларнинг ҳар бири Аллоҳ таолога нолойиқ бўлган сифатларнинг манфий эканини ўз ичига олгандир. Шунинг учун ҳам улар «салбий сифатлар» деб аталган.

3. Маънолар сифатлари.

Бунда Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг зотида қоим бўлган ва Унга муайян ҳукмни лозим қилган сифатлар кўзда тутилган. Мисол учун, илм сифати у билан сифатланган шахснинг олим бўлишини тақозо қилади.

Маънолар сифатлари еттитадир:

1. Қудрат.

2. Ирода.

3. Илм.

4. Ҳаёт.

5. Эшитиш.

6. Кўриш.

7. Калом.

Аллоҳ таоло ушбу сифатларнинг маъноси ила сифатлангандир. У Зот Қодир, Мурид – Ирода қилувчи, Олим, Тирик, Эшитувчи, Кўрувчи ва Гапирувчидир.

4. Маънавий сифатлар.

Бу тоифадаги сифатлар ўзидан олдинги – маънолар сифатларининг узвий натижасидан бошқа нарса эмас. Бошқача қилиб айтганда, маънавий сифатлар маънолар сифатларининг собит бўлишидан келиб чиққан ҳукмлардир.

Маънавий сифатлар еттитадир:

1. У Зоти таолонинг қодир бўлмоғи.

2. У Зоти таолонинг ирода қилувчи бўлмоғи.

3. У Зоти таолонинг олим бўлмоғи.

4. У Зоти таолонинг ҳаёт (тирик) бўлмоғи.

5. У Зоти таолонинг эшитувчи бўлмоғи.

6. У Зоти таолонинг кўрувчи бўлмоғи.

7. У Зоти таолонинг гапирувчи бўлмоғи.

Ушбу етти сифат ўзларидан олдинги етти сифатга боғлиқдир. Уларнинг «маънавий сифатлар» деб аталиши юқоридаги маънолар ила сифатланишнинг бўлаги эканидандир.

«Сунний ақийдалар» китобидан

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
islom.uz middot 013 Оғзаки маълумотни текшириш1 Энди худди шу соҳада мусулмонлар нима қилишини ўрганиб чиқайлик. Аввало, мусулмонлар .Агар хабар нақл қиладиган давоми...

2428 13:08 / 19.10.2020
Нуъмон ибн Башир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади .У киши хутба қилаётиб .Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг .Албатта, аҳли дўзахнинг энг оз азобланадигани давоми...

4055 19:09 / 02.12.2016
Имом Ибн Аби Дунё ва алҲоким ривоят қилган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам .Руҳул қудус менинг кўнглимга .Нафс ўз ризқини тўлалигича давоми...

2725 17:00 / 13.12.2021
Даъво ва фаразлар турлича бўлади. Уларни турига қараб, ҳар хил услублар ила текширилади. Агар даъво моддий нарсаларнинг хусусиятига оид бўлса, уни тажриба ўтказиш давоми...

3248 13:01 / 16.11.2020
Аудиолар

107505 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

31908 14:35 / 11.08.2021