Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
31‑Матн:
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам намоз ўртасидаги ташаҳҳуддан фориғ бўлганларида учинчи ракатга турардилар. Бунда ҳам ерга қўллари билан суянмас эдилар. Қолган икки ракатда “Фотиҳа”нинг хос ўзини ўқирдилар.
31‑Матннинг далиллари:
۱-عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى قَتَادَةَ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- كَانَ يَقْرَأُ فِى الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ فِى الرَّكْعَتَيْنِ الأُولَيَيْنِ بِأُمِّ الْكِتَابِ وَسُورَتَيْنِ ، وَفِى الرَّكْعَتَيْنِ الأُخْرَيَيْنِ بِأُمِّ الْكِتَابِ
1. Ибн Абу Қатода отасидан ривоят қилади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам пешин ва асрнинг аввалги икки ракатида “Уммул Китоб”ни ва икки сурани ўқир эдилар. Охирги икки ракатда (фақат) “Уммул Китоб”ни ўқирдилар”. Бухорий ривояти. 1/107.
32‑Матн:
Агар у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам намозларининг охирида ўтирсалар худди аввалги ўтиришлари каби ўтирардилар, ташаҳҳудни ўқирдилар. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга саловат айтардилар.
32‑Матннинг далиллари:
۱-عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ أَبِى لَيْلَى يَقُولُ : لَقِيَنِى كَعْبُ بْنُ عُجْرَةَ فَقَالَ : أَلاَ أُهْدِى لَكَ هَدِيَّةً سَمِعْتُهَا مِنَ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم-؟ فَقُلْتُ : بَلَى ، فَأَهْدِهَا لِى. قَالَ : سَأَلْنَا رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَقُلْنَا : يَا رَسُولَ اللَّهِ كَيْفَ الصَّلاَةُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ؟ قَالَ :« قُولُوا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ ، وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ ، اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ ، وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ ». رَوَاهُ الْبُخَارِىُّ
1. Абдурраҳмон ибн Абу Лайло айтади: “Менга Каъб ибн Ужара розияллоҳу анҳу йўлиқиб: “Сенга Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитганим бир ҳадяни ҳадя қилайми?” деди. Мен: "Бўлмасамчи, менга ҳадя қилинг”, дедим. У шундай деди: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: “Эй Аллоҳнинг Расули, Аллоҳ сизга қандай салом айтишимизни бизга таълим берди, сизнинг аҳли байтингизга саловот қандай бўлади?” деб сўрадик. У зот: “Аллооҳумма солли алаа Муҳаммадив ва алаа аали Муҳаммад, камаа соллайта алаа Иброоҳиима ва алаа аали Иброоҳиим, иннака Ҳамиидум Мажиид. Аллооҳумма баарик алаа Муҳаммадив ва алаа аали Муҳаммад, камаа баарокта алаа Иброоҳиима ва алаа аали Иброоҳиим, иннака Ҳамиидум Мажиид», денглар”, дедилар”. Имом Бухорий ривояти. 2/477.
۲-وَعَن أبي مَسْعُود الْأنْصَارِيّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْه ، قَالَ : " أَتَانَا رَسُول الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَنحن فِي مجْلِس سعد بن عبَادَة ، فَقَالَ لَهُ بشير بن سعد : أمرنَا الله أَن نصلي عَلَيْك فَكيف نصلي عَلَيْك ؟ قَالَ فَسكت ثمَّ قَالَ قُولُوا : اللَّهُمَّ صلِّ عَلَى مُحَمَّد وَعَلَى آل مُحَمَّد كَمَا صليت عَلَى إِبْرَاهِيم و آل إِبْرَاهِيم ، وَبَارك عَلَى مُحَمَّد وَعَلَى آل مُحَمَّد كَمَا باركت عَلَى إِبْرَاهِيم و آل إِبْرَاهِيم فِي الْعَالمين إِنَّك حميد مجيد ، وَالسَّلَام كَمَا قد عُلِّمتم " . أخرجه مُسلم
2. Абу Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Башир ибн Саид шундай деди: “Эй Аллоҳнинг Расули, Аллоҳ сизга салавот айтишимизни бизга буюради. Сизга қандай салавот айтамиз?”. У зот жим қолдилар, сўнг: “Аллооҳумма солли алаа Муҳаммадив ва алаа аали Муҳаммад, камаа соллайта алаа Иброоҳиима ва баарик алаа Муҳаммадив ва алаа аали Муҳаммад, камаа баарокта алаа Иброоҳиима фил ааламиина, иннака Ҳамиидум Мажиид», денглар. Салом таълим олганинглардек”, дедилар”. Муслим ривояти.
۳-وَعَن فضَالة بن عبيد رَضِيَ اللَّهُ عَنْه ، قَالَ : " سمع النَّبِي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رجلا يَدْعُو فِي صلَاته فَلم يصل عَلَى النَّبِي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ النَّبِي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : عجِلَ هَذَا ثمَّ دَعَاهُ فَقَالَ لَهُ وَلغيره : إِذا صَلَّى أحدكُم فليبدأ بتحميد الله تَعَالَى وَالثنَاء عَلَيْهِ ثمَّ ليصلّ عَلَى النَّبِي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، ثمَّ ليَدع بعد بِمَا شَاءَ " . أخرجه التِّرْمِذِيّ وَصَححهُ
3. Фазола ибн Убайд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бир кишининг намозда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга саловат айтмай, дуо қилаётганини эшитдилар. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Бу шошилди” дедилар. Кейин уни чақириб унга ёки ундан бошқага: “Қачон бирингиз намоз ўқиса Аллоҳга ҳамд ва сано билан бошласин (Бундан мурод ташаҳҳуддир). Кейин Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга салавот айтсин. Сўнгра ундан кейин хоҳлаган дуосини қилсин”, дедилар. Бу ҳадисни Темизий ривоят қилиб, саҳиҳ деган. “Найлул Автор” 2/184.
۶-عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكْتَالَ بِالْمِكْيَالِ الأَوْفَى إِذَا صَلَّى عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ فَلْيَقُلْ : اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِىِّ ، وَأَزْوَاجِهِ أَمُهَاتِ الْمُؤْمِنِينَ وَذُرِّيَّتِهِ وَأَهْلِ بَيْتِهِ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ
4. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни тўла ўлчов билан ўлчаб берилиш хурсанд қилса, қачон бизнинг аҳли байтга салавот айтса: “Аллооҳумма солли алаа Муҳаммадинин Набий ва азваажиҳии уммуҳаатил мўъминиин ва зуррийятиҳии ва аҳли байтиҳии камаа соллайта алаа Иброҳиим, иннака Ҳамиидум Мажиид”, десин”, дедилар”. Абу Довуд ривояти. “Найлул Автор” 2/329.
“Аали Муҳаммад”дан мурод Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг умматидир. Луғат имомларидан бўлган Нушвон Ҳумайрий бу борада қуйидаги шеърни айтган:
Оли Набий унга тобеъ миллатидир,
Ажам бўлсин, савдо бўлсин ёки араб,
Оли агар қариндошлар бўлса фақат,
Салот ости кириб қолар Абу Лаҳаб.
Аллоҳ таоло “Ғофир” сурасининг 46‑оятида ҳам “Оли Фиръавн” деганда унинг тобеъларини зикр қилган.
33‑Матн:
Ўзлари учун, ота‑оналари учун, мўъмин ва мўъминалар учун истиғфор айтардилар.
33‑Матннинг далиллари:
۱-وَعَن أبي بكر الصّديق رَضِيَ اللَّهُ عَنْه أَنه قَالَ : يَا رَسُول الله ، عَلمنِي دُعَاء أَدْعُو بِهِ فِي صَلَاتي ؛ قَالَ : " قل اللَّهُمَّ إِنِّي ظلمت نَفسِي ظلما كثيرا ، وَلَا يغْفر الذُّنُوب إِلَّا أَنْت فَاغْفِر لي مغْفرَة من عنْدك ، وارحمني إِنَّك أَنْت الغفور الرَّحِيم "
1. Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. У киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: “Менга бир дуо ўргатинг, ўша дуони намозимда қилай”, деди. У зот: “Аллооҳумма иннии золамту нафсии зулман касиирон ва лаа яғфируззунууба иллаа анта, фағфирлии мағфиротан мин индика варҳамнии, иннака антал Ғофуурур Роҳиим”, дегин”, дедилар”. Бухорий ривояти 1/115.