1447 йил 14 жумадис сони | 2025 йил 05 декабрь, жума
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Алданиб қолманг

Ҳал қилувчи дамларда мусулмон олимларининг ўрни

09:38 / 21.01.2024 1694 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Тарихчи ва адиба Бэтани Хьюгс айтади:
«Уйғониш даврида Европанинг барча университетларида Арастунинг асарларини ўқиб, ўрганишни истаган талабалар фақат Ибн Рушднинг изоҳларидан фойдаланишган. Унинг исми Ибн Рушд бўлса-да, Европада ҳамма уни Изоҳловчи деб танир эди».


Ибн Рушд европаликлар янги илмларни ўзлаштириш учун мурожаат қилган машҳур мусулмон олимларидан бири эди. Ана шу уламоларнинг таъсири остида Европа тубдан ўзгара бошлади. XII аср кетидан XIII аср, унинг кетидан XIV аср келди. Европа изланувчан ва динамик ривожланаётган қитъага айланди. Испанияда реконкиста якунланди, европаликлар эса Атлантика океанининг ортидаги Янги дунёни кашф этишди. Тарозининг палласи Ғарб томонга оғди.


Ўша даврнинг руҳини ўзида мужассам этган шаҳар ҳамон ўзининг қудрати билан кишини лол қолдиради. Миллионлаб одамлар Европа цивилизацияси камолотга етган шаҳарга ҳурмат бажо келтириш учун Флоренцияга ташриф буюрадилар. Бу шаҳарда Данте ва Петрарка, Леонардо да Винчи ва Макиавеллилар яшаган. Европанинг зулмат асридан халос бўлишига ёрдам берган ғоялар мана шу ерда дунёга келган.


Ҳозирда бунга қадимги юнон ва қадимги рим усталари илҳом бахш этган, деб ҳисоблашади. Бироқ, ҳал қилувчи дамларда Ренессанс вакиллари мусулмон олимларига суянганлар.


Ислом уламолари туфайли бу давр буюк илмий кашфиётларга тўла бўлди. Николай Коперник. Ер курраси коинотнинг маркази эмас, деган илмий фаразни ана шу инсон илк бор айтган, деймиз.


«Олам ва одам, дин ва илм» китоби асосида тайёрланди


Ушбу мақола Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2023 йил 30 ноябрь 03-07/9089-сонли хулосаси асосида тайёрланди.

 

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
учинчи мақола Атоқли андалусиялик файласуф Ибн Рушд 11261198 АрастуАристотельнинг ўрта асрлардаги биринчи шарҳловчиси ҳисобланади. Унинг асарлари таъсирида давоми...

1754 14:00 / 12.05.2023
Доктор Адольфнинг билдиришича, Арюс дастлаб Искандария шаҳридаги Покалес черковида дьякон проваслав черковида руҳонийларнинг қуйи унвони, кейин бошлиқ давоми...

3878 15:05 / 20.09.2020
Исломда инсоннинг вужуди, кийими ва унга хос нарсалар поклиги билан бирга унинг атрофидаги барча нарсалар ҳам пок бўлишига катта аҳамият берилган. Турар жой, давоми...

2623 15:00 / 01.08.2021
Мусулмон уламолар тарихда биринчи бўлиб, набототларга таъсир ўтказиб, ўзларига керак бўлган ранг ва моддаларни уларга киритиш йўлларини ишлаб давоми...

1753 14:44 / 22.12.2022
Аудиолар

210867 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

130132 14:35 / 11.08.2021