1446 йил 20 жумадул аввал | 2024 йил 22 ноябрь, жума
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мақолалар

Ёлғонни ҳадис деган дўзахидир

19:10 / 11.06.2019 2419 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Усайд ибн Абу Усайддан, у онасидан ривоят қилинади:

«Абу Қатодага:

«Сенга нима бўлган ўзи, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ҳадис айтган одамларга ўхшаб ҳадис айтмайсан?» дедим.

Абу Қатода:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Ким менга нисбатан ёлғон тўқиса, ўзининг ёнбоши учун дўзахдан ёнбошлайдиган жойнинг осон бўлганини билаверсин», деганларини эшитдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шуни айта туриб, ерни қўллари билан силадилар», деди». 

Бухорий ривоят қилган.

Демак, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтмаган нарсани «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар», деб гапирган одам ўзига дўзахдан жой тайёрлаб қўйган бўлар экан. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг номларидан гапирилган ҳар бир сўз жиддий далил, ҳужжат бўлади, иймон-эътиқодга, шариатга, амалга, ибодатга, ҳалол-ҳаромга аниқлик киритади.

Шу маънода ниҳоятда эҳтиёт бўлиш зарур бўлади. Фақат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан собит бўлганлиги ҳақиқат сифатида юзага чиққан ҳадисларнигина уларнинг ровийларини, уларни тўплаган имомларнинг исмларини айтиб, ҳадис эканлигини исбот қилиб гапириш мумкин.

Билиб-билмай, ўз фикрини қўллаб-қувватлаш учун, кимларгадир яхши кўриниш учун, бирор мақсадга эришиш учун йўқ нарсани ҳадис деб гапирган кишилар дўзахий бўлишлари аниқ экан.

Бу қоидани жуда яхши ёдда сақлаб қолишимиз ва ҳадис деб, ҳар турли нарсаларни гапиравермаслигимиз керак. Фақат аниқ ишонч ҳосил қилгандан сўнг, ривоятнинг ҳадис эканлигини билгандан сўнг, иложи бўлса, ҳеч бўлмаганда ровийлардан охирги ҳалқа саҳобийни билиб, ўша саҳобийдан ривоят қилган ҳадис имомларини аниқлагандан кейингина айтиш, ёзиш ёки ўқиш керак бўлади.

Бу жуда ҳам нозик нарса бўлиб, мўмин-мусулмонлар қадимдан бунга катта эътибор беришган, уламоларимиз жон фидо қилиб ҳадисларнинг дахлсиз, бузилмай сақланиб қолиши учун қўлларидан келган барча ишларни қилганлар. Улар ёлғончилиги исботланган баъзи кимсаларни фош қилиб, уларнинг рўйхатини тузиб, ҳаммага эълон қилиб, шармандаларини чиқариб келишган. Ҳадисларга нисбатан бундай эътибор бизда ҳам йўлга қўйилиши лозим.


“Ёлғон” китобидан

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Бугун ўзбек адабиёти ва маданияти оғир жудоликка учради.Ўзбекистон халқ ёзувчиси, атоқли адиб Тоҳир Малик Ҳобилов Тоҳир 2019 йил 16 май куни 73 ёшида вафот этди.Шу давоми...

2325 09:40 / 16.05.2019
Абдурраҳмон ибн Маҳдийдан ривоят қилинади .Суфён Саврий раҳматуллоҳи алайҳ вафот этаётганида ёнида эдим. Аҳволи оғирлашгач, йиғлай бошлади. Бир киши унга .Эй Абу давоми...

1941 08:50 / 03.09.2019
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади .Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон кечаларини ибодат ила бедор ўтказишга тарғиб қилар, аммо қатъий буйруқ давоми...

2108 20:10 / 19.05.2019
VII бобФақиҳ Абу Лайс раҳимаҳуллоҳ айтадилар .Одамлар ҳадисни ривоят қилиш ҳақида ихтилоф қилишди, агар .бизга ҳадис айтди, деганнинг ўрнига .бизга хабар берди, ёки давоми...

1781 12:45 / 17.04.2019
Аудиолар

135080 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

55357 14:35 / 11.08.2021