1446 йил 2 жумадул аввал | 2024 йил 04 ноябрь, душанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Савол жавоб

Йўқолган одамнинг ҳукми нима бўлади?

14:47 / 24.04.2016 3687 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Бундан тўрт ой муқаддам бобомиз, яъни дадамнинг падари бузрукворлари бедарак йўқолганлар. Шунча вақтдан бери қидирувларимиздан бирор натижа чиқмади,  у кишини бирор киши кўрдим дегани йўқ. Уй олдидан катта сув оқиб ўтади. Шу жойга ўзларини ташладилармикан, деган хаёлдамиз. Аммо у ердан ҳам топилганлари  йўқ. Ўзлари ибодатли одам эдилар. Умра сафарига ҳам бориб келганлар. Анча йиллардан бери бетоб эдилар. Касаллари руҳий бўлиб, кечалари ухлай олмас эдилар. Йўқолишларидан аввал намозларини ҳам ўқий олмай қолдилар. Намозга турсалар, ҳушларидан кетиб қолаверганлар. Йўқолган инсон ҳақида бироз маълумотга эгамиз. Аммо хусусий ҳолга келганда ўйланиб турибмиз. Шу муносабат билан сиз, муҳтарам устозга саволлар билан мурожат қилишга ижозат бергайсиз:

1. Отам ўзларини сувга ташлаган бўлсалар, жонларига қасд қилган ҳисобланадими?

2. Қидиришни қанча вақт давом эттирайлик?

3. Уларга қандай муносабатда бўлайлик?

4. Уйдагилар: бирор маърака қилайлик, деб айтишяпти, у қандай бўлиши лозим?

5. Йўқолган инсонларнинг ҳукмлари қандай?

ЖАВОБ: ўлик-тириги номаълум, дараксиз ғойиб бўлган одам “йўқолган киши” саналади, яъни яқинлари иложи борича излаб, қаердалигини, ўлик-тиригини билиб бўлмаган шахс йўқолган ҳисобланади. Бу шахс ўзига оид ҳукмларда тирик ҳисобланади. Шунга биноан: унинг хотини никоҳланмайди, моли тақсимланмайди ва ижараси бузилмайди. Қози унинг ҳақини олиб, молини сақлайдиган одам тайин қилади. Бузилиб қолиши хавфи бор нарсасини сотади ва боласига, ота-онасига ва аҳли аёлига нафақа қилиб беради.

Йўқолган шахс ўзидан бошқанинг ҳақида ўликдир. У ўзидан бошқадан мерос олмайди. Яъни, унинг ўз мерос қолдирувчиси молидан бўлган ҳақи тўқсон йилга музлатиб қўйилади. Агар у тирик бўлса, ўша нарсани олади.  Тўқсон йилдан кейин унинг ўлгани ҳақида ҳукм қилинади. Муддат тўлган куни аёли вафот иддасини бошлайди ва моли ўша пайтда унинг меросига ҳақдорлар орасида тақсимланади. Бунда йўқолган кишининг туғилганига тўқсон йил тўлиши кўзда тутилган.

Ундан бошқанинг моли ҳақида йўқолган кунидан бошлаб ўлган ҳисобланади. Демак, унинг учун вақф қилинган мол ўшандан бошқа киши ўлганда меросини оладиганларга қайтарилади (Аллоҳ билувчидир).


Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Бир биродарим чидай олмасдан азл қиляпти. Гуноҳлигини билиб туриб, нафсининг кўйига кириб, қилиб қўйяпти. Аҳмад ибн Ҳанбал Агар зино қилиб қўйишдан қўрқса, унда давоми...

4626 16:10 / 27.04.2016
CАВОЛ .Нур, сурасининг учинчи оятида .Зинокор эркак зинокор аёлга ёки мушрикага уйланур, деган оят бор. Агар шундай бўлса, зинокор эр покиза аёлга уйланса, ёхуд акси давоми...

4847 21:19 / 27.04.2016
Ассалому алайкум Сунъий ҳомила фақат ўзининг эридан қуйилган бўлса, рухсат бор дейилмоқда. Интернетда яна шуни кўрдимки, агар уруғ қуйиш вақтида бировники бўлса давоми...

2356 11:11 / 28.11.2018
Ассалому алайкум, ҳурматли Шайх Ҳазратлари Ҳазрат иддада ўтирган аёл қачон уйидан чиқиши мумкин Бир киши касал кўришга, жанозага, тўйга бир кун олдин борса бўлади давоми...

4523 21:01 / 24.04.2016
Аудиолар

133447 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

53790 14:35 / 11.08.2021