Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ خَمْسٌ؛ رَدُّ السَّلَامِ، وَعِيَادَةُ الْمَرِيضِ، وَاتِّبَاعُ الْجَنَائِزِ، وَإِجَابَةُ الدَّعْوَةِ، وَتَشْمِيتُ الْعَاطِسِ. رَوَاهُ الْخَمْسَةُ.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Мусулмоннинг мусулмондаги ҳаққи бештадир: саломга алик олиш, беморни кўриш, жанозага эргашиш, даъватига жавоб бериш ва акса урувчига яхшилик тилаш», дедилар».
Бешовлари ривоят қилганлар.
Шарҳ: Ушбу ҳадиси шарифда зикр қилинган нарса беморни кўришдир. Бемор бўлган мусулмоннинг бошқа мусулмонлар устидан ҳаққи бор. У ҳам бўлса, улар келиб, беморни зиёрат қилиб, кўнгил сўраб, ҳаққига дуо қилиб кетишлари экан.
Ушбу ҳадиси шарифнинг ҳукмига биноан, бемор бўлган мусулмон ҳақида хабар эшитган бошқа мусулмонлар уни бориб, кўришлари бемор олдидаги бурчлари ҳисобланар экан. Шунинг учун ҳам қайси бир дин қардошимизнинг бемор бўлганини эшитсак, уни кўргани боришга шошилишимиз лозим. Ўша биродаримизнинг биздаги ҳаққини адо этишимиз уни бориб кўриб, кўнгил сўраб, ҳаққига дуо қилишимиз билан бўлади.
عَنْ تُوَيْرِ بْنِ أَبِي فَاخِتَةَ، عَنْ أَبِيهِ رَضِي اللهُ عَنْهُ قَالَ: أَخَذَ عَلِيٌّ بِيَدِي قَالَ: انْطَلِقْ بِنَا إِلَى الْحَسَنِ نَعُودُهُ، فَوَجَدْنَا عِنْدَهُ أَبَا مُوسَى، فَقَالَ عَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلَامُ: أَعَائِدًا جِئْتَ يَا أَبَا مُوسَى أَمْ زَائِرًا؟ فَقَالَ: لَا بَلْ عَائِدًا، فَقَالَ عَلِيٌّ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَعُودُ مُسْلِمًا غُدْوَةً إِلَّا صَلَّى عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ حَتَّى يُمْسِيَ، وَإِنْ عَادَهُ عَشِيَّةً إِلَّا صَلَّى عَلَيْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ حَتَّى يُصْبِحَ، وَكَانَ لَهُ خَرِيفٌ فِي الْجَنَّةِ. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَأَبُو دَاوُدَ.
Тувайр ибн Абу Фохитадан, у отасидан ривоят қилади:
«Али қўлимдан ушлаб: «Юр, Ҳасанни кўриб келамиз», деди. (Бориб), унинг олдида Абу Мусони кўрдик. Бас, Али: «Эй Абу Мусо, кўргани келдингми, ёки зиёратгами?» деди.
«Йўқ, кўргани келдим», деди Абу Мусо.
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Бир мусулмон бемор мусулмонни эрталаб бориб кўрса, албатта, унга кечгача етмиш минг фаришта саловот айтади. Агар беморни кечқурун бориб кўрса, албатта, унга етмиш минг фаришта эрталабгача саловот айтади. Ҳамда унга жаннатда бир боғ бўлади», деганларини эшитганман», деди Али».
Термизий ва Абу Довуд ривоят қилганлар.
Ушбу ривоятдан бир неча фойдалар оламиз:
1. Бемор кўргани борганда бошқа одамни ҳам таклиф қилиб,бирга бориш яхшилиги.
2. Беморни холис ният билан кўргани борган одамгина савоб олиши. Бошқа иши билан бориб, «беморни кўргани келдим», деса, ниятига яраша бўлиши.
3. Эрталаб бемор кўргани борган одамга кечқурунгача етмиш минг фаришта салавот айтиб туриши.
4. Кечқурун бемор кўргани борган одамга эрталабгача етмиш минг фаришта салавот айтиб туриши.
5. Бемор кўргани борган одамга жаннатдан бир боғ ато қилиниши.
Шунинг учун ҳам таниш-билишларнинг беморлиги ҳақида хабар эшитган одам уларни кўргани боришга шошилиши керак.
«Ҳадис ва ҳаёт» китоби асосида тайёрланди