1446 йил 23 жумадул аввал | 2024 йил 25 ноябрь, душанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Ислом

Футувват нима?

09:00 / 13.12.2021 2442 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Футувват — хилватда бўлса ҳам зоҳир бўлгандан сўнг шармисор бўладиган ишни қилмаслик ва ҳаммага яхши ахлоқ билан муомала қилишдир. Зеро, халқларнинг дўстлигини фақат яхши ахлоқ билан ҳосил қилиш мумкин. Бу ҳақда Саъдий Шерозий шундай байт битган:

Бу ҳaмa халқи жаҳон хулқи писандида намой,
Ки сўи «Хулди барин» роҳ бар он аст, эй дил.

Яъни, жаҳон халқи билан яхши ахлоқда бўл, зеро, «Худди барин» (саккиз жаннатдан бирининг номи) томонга йўл шу ердандир.

Яна бу хусусда Бедил (раҳимаҳуллоҳ) айтадилар:

Ба ҳусни хулқ Бедил метавон дар жаннат осудан,
Чи ҳожат бар дили дўзах нишастан аз шароратҳо.

Яъни, Эй, Бедил, яхши ахлоқ билан жаннатда осудаҳол яшашинг мумкин. Ёмон амалларни қилиб, дўзах қаърида ўтиришга на ҳожат.

Шунингдек, ахдга, ваъдага вафо қилмоқ ҳам футувватдандир, зеро, ваъдага вафо қилмаслик виждоннинг ноқислигидан дарак беради.

Футувватнинг аҳди ўн икки хил:

1. Тилни ғийбат, туҳмат, ёлғон ва беҳуда сўзлардан тиймоқ.

2. Қулокни ножоиз сўзлардан бекитмоқ.

3. Кўриши мумкин бўлмаган нарсалардан кўзни сақлаш.

4 Қўлни ҳаром нарсаларни ушлашдан ва халқни озор беришдан

тўхтатмоқ.

5. Бориши шаръан ва маънан нодуруст бўлган жойлардан ва ё борган тақдирда бировга зарар, зиён ё ранжу алам етказиши мумкин бўлган мақомлардан оёғини узмоқ.

6. Қорин ва фаржни ҳаром емоқдан ва зинодек харом ишларни қилмоқдан сақламок, зеро, футувват аҳлидан бу ишларнинг содир бўлмоғи футувват аҳлининг бузилганидир.

7. Саховатдирки, сўрамасдан ато этса.

8. Тавозеъ (камтарлик).

9. Қаноат — чунки халққа етадиган кўп меҳнат ва оғирлик озга иктифо қилмай (кифояланмай) кўп талаб қилмоқдандир.

10. Афв ва марҳаматли бўлмоқ, яъни халққа шафқат қилмоқ ва уларнинг қилган гуноҳидан кечмоқ.

11. Кибрни тарк қилмоқ, яъни қанча яхши амалларни қилса ҳам, миннат қилмасин ва мағрур бўлмасин.

12. Иймон, эътиқод ва ибодатда мустаҳкам туриб, шу билан бирга, риёзатли, яъни қалб хонасини риёзат супургиси билан тоза қилмоқ.

Хуршид Маъруф тайёрлади

Муаллиф
Хуршид Маъруф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
.Ана шундай қилиб, одамлар устидан гувоҳ бўлишингиз ва Расул устингиздан гувоҳ бўлиши учун сизларни ўрта уммат қилдик. Сен аввал юзланган қиблани орқасига давоми...

5348 17:23 / 17.08.2017
.Кеча кечқурун дўстим Мустафо Маҳмуднинг таржимаи ҳолини ўқидим. Дўстим деганимдан ажабланма. Дўст бўлиш учун албатта учрашиш шарт эмас. Дунёда шунақа кишилар давоми...

5573 13:20 / 20.04.2022
Қурбонлик луғатда .яқинлашмоқ,, .яқин бўлмоқ, маъноларини билдириб, истилоҳда бу сўз Аллоҳга қурбат ҳосил қилиш мақсадида жонлиқ сўйишни англатади. Қурбонлик давоми...

2903 14:00 / 08.07.2022
Ислом кўрсатмалариҲар бир инсон яхши яшашни хоҳлайди. Камбағаллик ва қашшоқлик мукаммал ва давомий ибодат қилишга ҳалақит қилади. Чунки очлик ва етишмовчилик давоми...

6719 17:02 / 11.08.2017
Аудиолар

135391 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

55633 14:35 / 11.08.2021