Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ернинг энг баланд нуқтаси - Эверест чўққиси (8848 м). Ернинг энг чуқур жойи - Мариана ботиғи.
Бу ботиқ Мариана ороллари ҳудудида жойлашган бўлиб, унинг энг чуқур нуқтаси 11035 метр.
1960 йилда инсоният илк бор ушбу ботиққа тушишга эришди. Америкалик Дон Уолш ва швейцариялик океанолог Жак Пикар «Триест» номли батискафда дунёнинг энг чуқур нуқтасига тушдилар.
Ушбу ботиқдаги босим денгиз сатҳидаги табиий босимдан 1100 марта ортиқдир. Бу дегани - ботиқда 1 см га тушадиган оғирлик 1 тоннаю 74 кг атрофида бўлади.
Муҳит қуёш нуридан ва ёруғликдан бутунлай узилган. Аммо шу ерда ҳам ҳаёт бор экан. Катталиги 30 см келадиган, камбалага ўхшаган балиқлар, моллюскалар, катталиги 10 см. келадиган ўта заҳарли улкан амёбалар (аслида амёбаларни фақат микроскоп орқали кўриш мумкин) шу шароитда яшар экан.
Қуйидаги расмларда Мариана ботиғининг харитаси, «Триест» батискафи ва ундаги сайёҳлар ҳамда у ерда яшайдиган жонзотлар келтирилган.
Нозимжон Ҳошимжон