Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
CАВОЛ - Ислом буюрган ибодатларни, амалларни бажараётганда «Аллох учун қилдим ёки қиляпман» дейилади. Бу миннатга ўхшайди. Ёки банданинг ибодатлари, амаллари Аллох учун керак, аслида банданинг ўзи учун керакку. Шу фикрдан келиб чиқиб, «Аллох учун қилаяпман» дейиш ўрнига «Аллоҳ йўлида қиляпман» дейилса тўғрироқ бўлмайдими?
ЖАВОБ - Бу ерда луғавий таҳлил кетаяпти, диний истилохда, мўмин-мусулмонлар истилохида, бир ишни «Аллох учун қилдим” дейиш танқид қилиняпти. Бу ерда миннат бор, киши ибодат қилса, тақво қилса, зикр қилса, қироати Қуръон қилса ўзи учун қиладику нима учун «Аллох учун қиламан” дейди, буни «Аллохни йўлида қиляпман» деса бўлмайдими? деган савол. Одатда диний адабиётда, диний истилохда, “Аллоҳннг йўлида”деган сўзни хайри-эхсон, моддий хайри-эхсон қилиш учун ишлатилган. Аллоҳнинг йўлида маросим қилди, Аллоҳнинг йўлида хайри-эхсон улашди, Аллоҳнинг йўлида у қилди, бу қилди, масжид қурди ёки бошқа нарсалар айтилади. Ана ибодат деганда намоз ўқиганда, рўза тутганида, қироати Қуръон қилганда ёки шунга ўхшаган бўлганда араб тилида “лиллаҳи” дейди. Буни бизда “Аллоҳ учун” деб таржима қилинган, яъни “Аллоҳнинг розилиги учун”, “Аллоҳнинг амрини адо этиш учун” дегани. Бу ерда “Аллоҳ учун” деганда “Аллоҳга олиб ориб бераман, Аллоҳ бунга эҳтиёжи тушиб қараб турибди” деган маъно йўқ. Мўмин-мусулмонлар “Аллоҳ беҳожат Зот” эканлигини каттаю-кичиги ҳаммаси билади. Шунинг учун бир ибодатни қилганда “Аллоҳ учун” қилаяпман дегани Аллоҳнинг Зоти учун эмас, Аллоҳнинг амрини бажариш учун, Аллоҳнинг розилигини топиш учун қилаётганлигини ҳама яхши билади. Шунинг учун бу нарсани умуммий тарзда ишлатиб келинган, ҳамма мусулмон халқларида ҳам бу бор нарса.