1446 йил 2 жумадул аввал | 2024 йил 04 ноябрь, душанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Савол жавоб

Ботинийлар

21:11 / 22.04.2016 5182 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Савол: Ассалому алайкум, ҳурматли Шайх Ҳазратлари! "Ҳикматли дунё"да ботинийлар ҳақида эшитдим. Ҳозирги кунда улар кимлар, қайси сифатларидан таниймиз? Аллоҳ сиздек уломаларни кўпайтирсин.

Жавоб: Ботинийлар.

Ўша даврларда пайдо бўлган ва Исломга зарар етказиш учун фаолият олиб борганларнинг ичида ботинийлар ҳам бўлганлар. Ботинийлар ўз ақийдалари, фикрлари ва таълимотларини тарқатишда юнон фалсафасидан кенг фойдаланганлар.

Ботинийлар, асосан, Ислом келганидан кейин ўз мансаби ва мартабасини йўқотган аламзадалар эди. Улар, аслида, шаҳват боқоғига ботган, фоҳишабоз ва шахсга сиғиниш тарафдорлари эди.

Ботинийлар Исломга очиқ-ойдин ҳужум қилмадилар. Аксинча, усталик билан ниқобланган ҳолда мусулмонларга зарба беришга ўтдилар.

Ботинийлар мусулмонлар оммаси ичида «нубувват», «рисолат», «фаришта», «охират», «жаннат», «дўзах», «шариат», «фарз», «вожиб», «ҳалол», «ҳаром», «намоз», «закот», «рўза», «ҳаж» каби истилоҳлар катта обрўга экани ва уларни дину диёнат билан маҳкам боғлаб туришини яхши тушуниб етган эдилар. Ботинийлар худди шу кучли ва муқаддас робитага зарба беришни қасд қилдилар.

Ботинийларнинг фалсафасига мисол тарийқасида айтишимиз мумкинки, улар сиртда бошқаларга ўхшаб намоз ўқишлари мумкин, аммо ботин(ич)ларида намозни имомларидан «Тийб ибн Омир учун ўқидим» деб ният қиладилар. Шунингдек, ҳаж қилишлари мумкин, аммо Каъбаи Муъаззамани имомнинг рамзи деб эътиқод қиладилар.

Улар Қуръони Карим ва ҳадиси набавийларнинг зоҳири ва ботини, яъни сирти ва ичи бор, дейдилар. Зоҳир пўчоқ, ботин мағз кабидир. Зоҳир муҳим эмас, ботин муҳимдир. Улар ушбу қоидага биноан, исломга оид ҳар бир истилоҳни ўзларига мос равишда таърифлаб чиқадилар.

Кейинроқ эса, умуман бошқача диний таълимот томон юзланадилар. Ботинийлар Ислом учун катта зарар еказганлар.

Охир-оқибат ботинийлар махфий муассасага айланиб қолди. Қадимда исмоилийлар ва қарматийлар ботинийларнинг намояндаси бўлса, ҳозирда қодиёнийлар ва баҳоийлардир.

Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
САВОЛ Колбаса, сосискаларнинг ҳалоллигига кафолат берамиз, деган рекламалар кетяпти. Ҳақиқий тақво қилмоқчи бўлсак уларни тановул қилсак бўладимиЖАВОБ давоми...

3844 20:15 / 27.04.2016
Ассалому алайкум Устозлар, опамнинг бир саволини етказсам дегандим печкага қараб намоз ўқиса бўладими 2. Опам намозхонлар, фарзандлари ҳам намоз ўқийди, эри эса давоми...

2125 12:08 / 18.11.2018
Динимиз инсонларни ҳар ишда, ҳар ҳолатда сабрли бўлишга чорлайди. Сабр шунчалик яхши фазилат экан, унинг банданинг ҳаётида қандай фойдалари бор Сабрrdquo деганда, давоми...

3427 14:18 / 24.04.2016
СаволАссалому алайкум Қурбонлик қилсак гўштини бировга бeрсагу уни ароқ билан eса нима қиладиЖавобquotЗикр аҳлидан сўрангquot ҳайъатиВа алайкум ассаломБилиб туриб давоми...

4632 16:55 / 23.08.2017
Аудиолар

133446 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

53790 14:35 / 11.08.2021