1447 йил 22 жумадис сони | 2025 йил 13 декабрь, шанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Суннат ва замонавий илм

Ҳомиланинг шаклланиш босқичлари ёхуд нутфа

17:00 / 28.11.2020 7317 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Аллоҳ таоло барча жонзотлар орасида инсонни мукаррам, гўзал суратли қилиб яратган. Албатта, ҳар биримиз она қорнида ҳомила бўлганмиз. То дунёга келгунимизга қадар бир қанча босқичлардан ўтганмиз. Эр-хотин яқинлик қилгач, эркакнинг уруғи аёлнинг тухум ҳужайраси билан қўшилади. Ана шу ондаги босқич нутфалик босқичи дейилади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَّكِينٍ۝

«Сўнгра уни мустаҳкам қароргоҳда нутфа қилдик» (Муъминун сураси, 13-оят)

Нутфа нима? Луғат олимлари «нутфа» сўзини қуйидагича баён қилишган:

1. Бир томчи бўлса ҳам суюқлик бўлиб, эркак ва аёлдан чиққан суюқликка ишлатилади.

2. Шунингдек, нутфа эркак ва аёл сувларининг аралашган ҳолатига нисбатан ҳам ишлатилади.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деб марҳамат қилган:

إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا۝

«Албатта, Биз инсонни аралаш нутфадан яратдик. Синаш учун, бас, уни эшитадиган, кўрадиган қилдик» (Инсон сураси, 2-оят).

Ушбу оятда ҳомиланинг босиб ўтадиган босқичларидан бири – аралаш нутфалик ҳолати баён этилмоқда. «Аралаш нутфа» деб таржима қилинган жумла оятда نطفة امشاج (нутфатин амшаажин) бўлиб келган.

Бу пайтда ҳомила сув каби суюқ томчи ҳолатида бўлади ва унинг сув каби оқма ҳаракатланиш хусусияти бор. Эмбриолог олимлар уни зигота деб аташади. Ушбу расмда зигота акс этган. Зигота сўзи сперма ва тухум ҳужайра қўшилиб, уруғланиш натижасида ҳосил бўлган суюқликка нисбатан ишлатилади.

Қуръони Карим ушбу суюқликни «нутфатин амшаажин» деб таъбир қилганига эътибор берайлик! Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо «Албатта, Биз инсонни аралаш нутфадан яратдик» оятидаги «аралаш нутфадан» жумласини «эркак ва аёл суви қўшилиб, аралашган сувдан» деб тафсир қилган эканлар. Қуръони Карим ишлатган калималарнинг нақадар аниқ, дақиқлигига қаранг!

Бу даврда бачадон деворига бластоциста ёпишади. Бу бир пуфакчадир. Расмда ўша пуфакча акс этган. Бластоциста уруғланган тухум ҳужайранинг майдаланиши жараёнида ҳосил бўладиган моруладан кейинги даври бўлиб, нутфа ҳам шунинг ичида бўлади. Бачадон деворига ёпишган пуфакча ичидаги нутфа оқувчанлик хусусиятини йўқотиб, алақа (зулуксимонлик, лахта қонлик) даври бошланади.

«Мана бу Пайғамбар Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламдир» китоби асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Муаллиф
Нозимжон Ҳошимжон
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Асал таркиби ўзгармаслик ва бузилмаслик сифати билан бошқа озуқавий маҳсулотлардан ажралиб туради. Тўғри, асал ҳам ширинлик маҳсулотларининг турларидан бири давоми...

3789 14:02 / 05.02.2024
Динимиз таълимотларига кўра ўлим инсоннинг йўқ бўлиши эмас. Бизнинг собит ақийдамиз бўйича ўлим беш кунлик бевафо дунёдан абадийлик ва вафо дунёсига кўчиб ўтиш давоми...

4891 20:00 / 11.07.2019
Ҳаёт ҳеч қачон тасодифан пайдо бўлмаган ва бўлмайди ҳам. Атрофимиздаги борлиққа ва биз яшаётган ушбу сайёрамизга назар солганимиздан сўнг олимлар бирорта сайёра давоми...

4077 13:30 / 16.06.2021
Инсон танасидаги энг улкан илоҳий мўъжизалардан бири, бу ДНК дезоксирибонуклеин кислота ҳамда бетакрор бармоқ изларидир. Ер юзида яшайдиган жамики инсонларда давоми...

2737 18:00 / 08.06.2021
Аудиолар

213175 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

132393 14:35 / 11.08.2021