1446 йил 20 жумадул аввал | 2024 йил 22 ноябрь, жума
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Кун ҳадиси

Қадар ҳақида

12:40 / 10.07.2017 3247 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: 

«Қурайш мушриклари Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига қадар ҳақида тортишиб келганларида, «(Улар) юзтубан оловга судраладиган Кунда: «Сақар азобини татиб кўринг!  (дейилур). Албатта, Биз ъар бир нарсани ўлчов билан яратдик» ояти нозил бўлди».

Шарҳ: Араб мушриклари Аллоҳ таолонинг борлигига ишонганлари билан Унинг баъзи сифатларига ишонмас, жумладан, қадар масаласига ҳам иймон келтирмас эдилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Ислом чақириғини бошлаб, ҳақ динни баён қила бошлаганларида улар турли қаршиликлар кўрсатдилар. Жумладан, қадар масаласини баён қилганларида бунга қарши турдилар. Уларнинг бошлиқлари тўпланиб келиб, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам билан қадар ҳақида мужодала қилдилар: «Қадар деган нарса йўқ, Аллоҳ ҳамма нарсани илгаридан билиши мумкин эмас. У ишларни вужудга келганидан сўнггина билади», дедилар. Ана ўшанда Аллоҳ таоло уларнинг бу гаплари зиддига Қамар сурасидаги «(Улар) юзтубан оловга судраладиган Кунда: «Сақар азобини татиб кўринг!  (дейилур). Албатта, Биз ъар бир нарсани ўлчов билан яратдик» оятини нозил қилди. Шу билан мушрикларнинг гапи нотўғри, Муҳаммад алайҳиссаломнинг сўзлари тўғри экани исботланди.

Аслида Қамар сурасида бу гаплар бир эмас, икки оятда келган. Аллоҳ таоло мазкур икки оятда қуйидагиларни айтади:

«(Улар) юзтубан оловга судраладиган Кунда: «Сақар азобини татиб кўринг!  (дейилур). Албатта, Биз ъар бир нарсани ўлчов билан яратдик» (48–49-оятлар).

Мушриклар юзтубан қилиб, дўзах томон судраладиган қиёмат кунида адашувда, ўт-оловнинг ичида бўладилар. Ўша кунда мазкур азобларга гирифтор бўлиб турганларида уларга: «Сақар (яъни жаъаннам) азобини татиб кўринг» дейилади

Сўнгра қадар бор ҳақиқат эканини исбот қилинади.

«Албатта, Биз ҳар нарсани ўлчов билан яратдик».

Ушбу оятдаги ўлчов, яъни қадар сўзининг икки хил шарҳи бўлиб, бири «қазои қадар» маъносини, иккинчиси «миқдор», «ўлчов» маъносини англатади. Икки маъно ҳам бир-бирини тўлдириб келади.

Қадар маъносида келса, барча нарсани содир бўлишидан аввал билиб туришни англатади.

Ўлчов маъносида келса, барча нарса ва ҳодисаларнинг ўз миқдори, ўлчови борлигини англатади.

Ушбу оят озгина сўзлардан иборат бўлишига қарамай, ўзида улкан маъноларни мужассамлаштирганлиги ҳам мўъжизадир.

Ушбу ҳадисни бу ерда келтиришдан мақсад, ким қадарга иймон келтирмаса, албатта, қиёмат куни юзтубан ҳолида дўзахга судралади, демоқдир. Судраб кетилаётганда эса: «Жаҳаннам азобини татиб кўринг! Албатта, Биз ҳар нарсани ўлчов билан яратдик», дейилади», деган маънони таъкидлашдир.

Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинадиРасулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам.Одамлар оламларнинг Робби ҳузурида турадиган кун,да ҳатто бирлари давоми...

3129 09:05 / 14.04.2018
Аллоҳ таоло ҳадиси қудсийда.Одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза Мен учундир ва унинг мукофотини Мен ndash Ўзим берурман. Рўзадорнинг оғзидаги ҳид Аллоҳ давоми...

3561 02:48 / 08.06.2017
Убайдуллоҳ ибн Абдуллоҳ ибн Утбадан ривоят қилинади.Оишанинг олдига кириб .Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг беморликлари ҳақида гапириб бермайсизми, давоми...

4998 17:00 / 21.11.2023
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинадиРасулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам.Ҳар бир банда қандай ўлган бўлса, ўша ҳолатида қайта тирилтирилади,, дедилар.Имом Муслим ривоятлари.

2707 09:45 / 12.02.2018
Аудиолар

135091 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

55369 14:35 / 11.08.2021