1447 йил 22 жумадис сони | 2025 йил 13 декабрь, шанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мерос

Олтининг авл бўлишига татбиқий мисоллар

12:40 / 18 май 1043 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

1. Бир аёл вафот этиб, ортида отаси, онаси, қизи ва ўғлининг қизи қолди. Ҳар бир меросхўрнинг улуши қандай бўлади?

Отага олтидан бир – 1/6, онага олтидан бир – 1/6, қизга ярим – 3/6, ўғилнинг қизига учдан иккини тўлдириш учун олтидан бир – 1/6. Улушларнинг сони олтига тенг. 1/6 + 1/6 + 3/6 + 1/6 = 6/6. Бу масала авл бўлмайди, чунки ундаги улушлар масаланинг асл миқдорига тенг.

2. Бир аёл вафот этиб, ортидан эри, туғишган синглиси ва она бир синглиси қолди. Ушбу меросхўрларнинг улуши қандай бўлади?

Эрга ярим – 3/6, туғишган сингилга ярим – 3/6, она бир сингилга олтидан бир – 1/6. Улушлар сони еттита бўлиб, масаланинг асли бўлган олтидан битта ошиб кетди.

3/6 + 3/6 + 1/6 = 7/6. Масала шу ерда авл бўлди, чунки масаланинг асли олтидан еттига кўпайди ва ҳоказо.

3. Бир аёл вафот этиб, ортидан эри, онаси, туғишган синглиси ва она бир синглиси қолди. Ушбу меросхўрларнинг улуши қандай бўлади?

Эрга ярим – 3/6, онага олтидан бир – 1/6, туғишган сингилга – 3/6, она бир сингилга олтидан бир – 1/6. Улушлар йиғиндиси 8/6 бўлиб, масала олтидан саккизга авл бўлди. Ушбу кўриниш мубоҳала деб аталади.

4. Бир аёл вафот этиб, ортидан эри, она бир икки акаси ва иккита туғишган синглиси қолди. Ҳар бир меросхўрнинг улуши қандай бўлади?

Эрга ярим – 3/6, она бир икки акага учдан бир – 2/6, икки туғишган сингилга учдан икки – 4/6 бўлади. Улушлар йиғиндиси 9/6 бўлиб, 6 бекор бўлади-да, 9 масаланинг асли бўлиб қолади. Бунда масала 6 дан 9 га авл бўлди, деймиз. Бу масала «Марвония» деб аталади.

5. Бир аёл вафот этиб, ортидан эри, ота бир иккита синглиси, она бир иккита синглиси ва онаси қолса, ушбу меросхўрларнинг улуши қандай бўлади?

Эрга ярим – 3/6, ота бир иккита сингилга учдан икки – 4/6, она бир иккита сингилга учдан бир – 2/6, онага олтидан бир – 1/6 тегади. Улушлар йиғиндиси 10/6 бўлиб, олти бекор бўлади-да, 10 масаланинг асли бўлиб қолади. Масала 6 дан 10 га авл бўлди, дейилади. Ушбу масала «Шурайҳия» деб аталади.

«Ислом шариатида мерос илми» китобидан

Ушбу китоб Ўзбекистон Республикаси Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2021 йил 24 августдаги 03-07/5163-рақамли ҳамда 2022 йил 27 сентябрдаги 03-07/7348-рақамли хулосалари асосида чоп қилинган.

 

 

Муаллиф
Шайх Муҳаммад Али Собуний
Таржимон
Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф
Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Асаба билғойр биров туфайли асаба бўлиш ва унинг ҳукми .Асаба билғойр, тўртта меросхўр билан чегараланади. Уларнинг барчаси аёллардир 1. Марҳумнинг қизи. давоми...

1343 16:13 / 12.11.2024
Саҳобалар ўртасидаги ушбу масала хусусида бўлиб ўтган турли қарашдан фуқаҳолар ўртасида ҳам турли фикр келиб чиққан. Уларнинг мероси тўғрисида иккита мазҳаб давоми...

1404 12:17 / 27 январь
Аслида агар она ота билан бирга мавжуд бўлса, меросдан молнинг учдан бирини олишларини юқорида кўриб ўтдик. Ояти карима ҳам шунга ишора қилади. Аллоҳ таоло шундай давоми...

1609 12:55 / 08.10.2024
Радд тўрт турга бўлинади. Ушбу тўрт турнинг ҳар бирида ўзига хос ечим мавжуддир. Улар қуйидагилар 1. Меросхўрлар бир хил фарз эгаси бўлиб, эрхотиндан бирортаси давоми...

1029 15:12 / 21 июнь
Аудиолар

212985 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

132209 14:35 / 11.08.2021