Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ёфиъий ўзининг «Миръотил жанон» китобида келтиради:
«Халифа Валид ибн Абдулмалик вафот қилганидан сўнг унинг ўрнига укаси Сулаймон халифаликка ўтирди. Сулаймон мансабга ўтириши билан Язид ибн Абу Муслимни ишдан олди. Чунки Язид Ҳажжожи золимнинг кўп зулмларида бирга иштирок қилган эди. Сулаймон Язидни ҳузурига чорлади. У ранги ўчган ҳолда келди. Унинг қорни катта эди. Сулаймон унга деди:
- Аллоҳ сени ўз зулмига шерик қилган кишини лаънатласин!
Язид деди:
- Эй мўъминлар амири! Ундай деманг. Сиз мени ишлар қўлдан кетган пайтда кўряпсиз. Ишлар қўлимда эканлигида кўрганингизда ажабланиб ҳайратда қолар эдингиз!
Сулаймон деди:
- Аллоҳ сени қатл қилсин, нақадар ақлли ва тили ширин инсонсан!
Сўнгра яна ундан сўради:
- Нима дейсан эй Язид, соҳибинг ҳозир дўзахга қулаганмикин ёки унинг қаъридамикин?
Язид деди:
- Ундай деманг эй мўъминлар амири! У сизнинг душманингизни душман тутар, дўстингизни дўст тутар эди. У сизларга жонини берди. У Қиёмат куни отангизнинг ўнг томонида, акангизнинг чап томонида бўлади. У ҳақида яхши гапиринг!
Сулаймон деди:
- Аллоҳ сени қатл қилсин, нақадар соҳибингга вафолисан!
Кейин Сулаймон уни ўрганиб чиқди. У бирор динор ва бирор дирҳамга ҳам хиёнат қилмаган экан. Уни яна бирор-бир вазифага қўймоқчи бўлди. Шунда Умар ибн Абдулазиз халифа Сулаймонга деди:
- Аллоҳни ўртага қўйиб сўрайман, уни мансабга қўйманг. У Ҳажжожнинг яқинларидан ва хос кишиларидан бўлган!
Сулаймон деди:
- Аммо бир динорга ҳам, бир дирҳамга ҳам хиёнат қилмаган!
Умар ибн Абдулазиз деди:
- Тўғри, Иблис ҳам бир динорга ҳам, бир дирҳамга ҳам хиёнат қилмаган эди. Аммо у кўпчиликни ҳалок қилди!
Энг катта офат ва мусибатлар онаси умматнинг руҳини тортиб олиш, ўзлигини тортиб олиш, ботилни ҳақ қилиб кўрсатиш, ёмон ишни зийнатлаб кўрсатишдир. Бунинг оқибатида шундай авлод пайдо бўладики, уларни осонликча тузата олмайсиз. Бундай авлодни тўғри йўлга солиш учун жондан воз кечиш керак бўлади!
Дунёда ўғирликдан ҳам оғирроқ жиноятлар бор. Бу жиноятлардан бири вайрон қилувчи чўқморни ақидада ишлатишдир. Собит нарсаларни изтиробга солиш, шубҳалар тарқатиш, Фиръавнга ўхшаб солиҳ инсонларга ҳужум қилиш, уларга Фиръавн Мусо алайҳиссаломни айблаб кишиларга: «Мен унинг динингизни алмаштиришидан ёки ер юзида фасод чиқаришидан қўрқаман», дегани каби солиҳларни айблаш ҳам катта жиноятдир!
Иблис халқнинг мулкини ўзлаштиргани йўқ. Пора олгани йўқ. Аммо ер юзини фасодга тўлдирди!
Абдулқодир Полвонов