Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Фузайл ибн Иёз раҳимаҳуллоҳ бир кишидан сўради:
Ёшингиз нечада?
У: «Олтмишда» деб жавоб берди.
Фузайл: «Сиз олтмиш йилдан бери Роббингиз томон юриб, Унга етишингизга оз қолибди«, деди.
У киши: «Иннаа лиллааҳи ва инаа илайҳи рожиъуун». Яъни, Биз Аллоҳникимиз ва Аллоҳга қайтгувчимиз, деди.
Фузайл: «Ушбу калиманинг тафсирини биласизми?». Сиз «мен Аллоҳга бандаман ва Унга қайтувчиман...» дейсиз. Кимки Аллоҳнинг қули ва Унга қайтувчилигини билса, англайдики, у мавқуфдир. Энди кимки мавқуф эканини англар экан, биладики, у масъулдир. Энди кимки масъул, сўралувчи эканини англаса, биладики, савол учун, масъулият учун жавоб бермоқ керакдир».
У киши: «Бунинг ечими нимада?» деган эди, Фузайл: «Унинг ечими енгил», дедилар.
У киши: «Унда ўша енгил ечимни айтинг», деди.
Шунда Фузайл: «Қолган нарсани яхшилаш билан ўтмишдаги хато кечирилишига сабаб бўлади. Агар сиз қолган нарсада хато ва гуноҳ содир қилсангиз ўтган ва қолган нарсангиз хусусида жазога тортиласиз».
Манба: @arabicuz
Ибн Ражабнинг «Жаамиъул улуми вал ҳикам» асаридан.