1447 йил 14 жумадис сони | 2025 йил 05 декабрь, жума
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Фиқҳ

ҲУКУМАТ ИШИДА ИШЛАМАСЛИК

05:00 / 03.03.2017 3396 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Ўзидан бошқанинг мусулмон эмаслиги ҳақида фатво чиқарган динда ҳаддидан ошиб ғулувга кетган тоифалар ҳукумат ишларида ишлаш ҳам ҳаром деган фикрни олға сурганлар. Уларнинг айтишича ҳалол бўлсин, ҳаром бўлсин ҳар бир иш ҳозирги ҳукуматларнинг иши бўлса бари бир куфрга хизмат бўлади.
Аммо ҳақиқатни оладиган бўлсак, мусулмон уламолар фожир ҳокимларнинг ҳукуматида қозилик ишларини доимо қилиб келганлар. Агар улар мазкур ишни қилмасалар шариатнинг кўпгина ҳукмлари тўхтаб қолар эди.

Кофир ва золим ҳокимнинг вазифасида ишлаш ҳақида уламолар икки хил гап айтганлар.

1. Ишлашнинг жоизлиги.
2. Ишлашнинг жоиз эмаслиги.

Биринчи қавлнинг далили: Аллоҳ таоло «Юсуф» сурасида: «У: «Мени ернинг хазиналари устига қўй. Албатта, мен муҳофаза қилувчи ва билувчиман», деди», деган (55-оят).
Юсуф алайҳиссалом кофир подшоҳга, мен хазинани қандай муҳофаза қилиш–сақлаш ва уни қандай тасарруф қилишни билувчиман, мени ўша ишга қўй, дедилар.
Ибн Атийя ўзининг «Ал-Муҳаррар ал-Важийз» номли тафсирида ёзади: «Ушбу оятдан фозил киши фожир кишига хизмат қилиши дурустлиги чиқади.
Улуғ ватандошимиз имом Замахшарий айтади: «Қатодадан ривоят қилинади: «Бу инсон жаврчи султондан иш олса бўлишига далилдир. Салафлар боғийлар тарафидан қозиликни олар ва буни жоиз деб билар эдилар».
Иккинчидан доимо фойда ва зарарни кўзлаб иш қилинади. Кўпчиликка фойдали ва улардан зарарни даф қиладиган ишни уни ким беришидан қатъий назар қилса бўлаверади.
Учинчидан шариат қоидаси бўйича ишчи ўз ишига қараб баҳоланади. Бунда ният ва ишнинг қаноқлигига эътибор берилади. Ният тўғри ва иш ҳалол бўлса етади.

Иккинчи қавлнинг далили:

1. Бировнинг берган ишини қабул қилишда ўшанга ёрдам бериш бор.
2. Бировнинг берган ишини қабул қилишда ўшани оқлаш бор.

Аммо бу икки қавлни солиштириб кўрсак, биринчиси тўғри эканлигида шубҳа қолмайди. Қадимда ҳам, ҳозирда ҳам биринчи қавлга амал қилинган ва қилинмоқда.

Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Ақийда бўйича Аҳли сунна вал жамоа мазҳабининг йирик намоёндалари бўлган фиқҳий мазҳаблар имомларининг ҳар бири ўзига хос фиқҳий ижтиҳод қилганлари ва қуйида давоми...

8138 11:01 / 07.11.2018
Дарахт ёки мевадан сиқиб чиқарилган ва қурбатга ёки бетаҳоратликни кетказиш учун ишлатилган сув ила таҳорат қилинмайди.Демак, уч хил сув билан таҳорат ва ғусл давоми...

4696 13:25 / 01.10.2020
Нақд пулдан қандай қилиб закот чиқарилади Унинг шартлари қандай Нақд пулдан закот чиқариш фарз бўлиши учун унда қуйидаги шартлар мавжуд бўлиши лозим 1. Пул давоми...

1951 19:00 / 03.10.2024
Авл бўлмайдиган масалаларАсли икки бўлганда авл бўлмаслигига мисолларndash Аёл кишининг ортидан эри ва туғишган синглиси қолди.Бунда масаланинг асли икки бўлади. давоми...

2372 12:30 / 05.05.2020