Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Абу Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Бирортангиз бавл қилса, закарини ўнг қўли билан ушламасин, ўнг қўли билан истинжо қилмасин, идиш ичига нафас олмасин», дедилар».

Ушбу беш ҳадис беш асл китобда ривоят қилинган.

Шарҳ: Аввало ҳадиснинг ровийси Абу Қатода розияллоҳу анҳу билан яқиндан танишиб олайлик:

Абу Қатода куняси билан машҳур бўлган бу саҳобанинг асл исмлари Ҳорис ибн Рабийъ Ансорий ал-Хазражийдир.

У киши Исломда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг чавандозларидан эди. Бадр жангида иштирок этганликлари тўғрисида ихтилофлар бор. Лекин Уҳуд ва бошқа ғазотларда иштирок этганлар. Бу зот ғазотларнинг бирида юзларидан жароҳатланадилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам буни кўриб, муборак қўллари билан жароҳат жойларини силаб қўядилар. Шундан кейин Абу Қатода розияллоҳу анҳу бирор марта урилмайдилар ҳам, жароҳатланмайдилар ҳам.

Ҳазрати Алининг халифалик даврларида Маккада волий бўлдилар. Сиффийн урушида Али розияллоҳу анҳу билан иштирок этдилар.

Бу ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сиз билан биз, мусулмонларга учта одобни ўргатмоқдалар. Улардан иккитаси хало одобларига, биттаси овқатланиш одобларига тегишлидир.

1. «Бирортангиз бавл қилса, закарини ўнг қўли билан ушламасин».

Чунки ўнг қўл ҳалол-пок нарсалар, таом учун, нопок нарсаларни ушлашга эса чап қўл ажратилган. Шунинг учун ҳам бавл қилган пайтда закарни ўнг қўл билан ушламаслик керак.

2. «Ўнг қўли билан истинжо қилмасин».

Яъни қазои ҳожат қилган одам орқа-олдини ўнг қўли билан эмас, чап қўл билан тозаласин.

3. «Идиш ичига нафас олмасин».

Яъни, бирор идишдан ичимлик ичганда унинг ичига нафас олмасин, идиш ташқарисига қараб нафас олсин.

Бу одобларга доимо амал қилиш лозим. Агар айтиш жоиз бўлса, бу нарсалар мусулмонча маданиятнинг белгилари, мусулмонларни бошқалардан ажратиб турадиган хусусиятлардандир.

«Ҳадис ва ҳаёт» китобидан