1445 йил 9 Рамазон | 2024 йил 19 март, сешанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Тафсири ҳилол

Бақара сураси, 180-оят

08:25 / 18.01.2018 3287 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Бирортангизга ўлим келганда, агар у яхшилик (бойлик) қолдираётган бўлса, ота-она ва қариндошларга маъруф ила васият қилиш тақводорларнинг бурчи ўлароқ сизларга фарз қилинди. Бақара 180.

Демак, ўлим олдидан васият қилиш ҳам фарз экан. Бу ҳам тақвонинг бир шарти экан. Агар ўлаётган одам мол-мулк қолдирадиган бўлса, ўша молнинг кимга қанчаси берилишини васият қилмоғи лозим. Бу васият ота-она ва яқин кишиларга бўлади. Бу ояти карима мерос ҳақидаги оятдан аввал нозил бўлган, кейинчалик мерос ояти нозил бўлиб, васият қилмаса ҳам, ўлгандан қолган мол мерос сифатида яқин кишиларга бўлиб берилиши баён қилинди. Ўша оятда кимга қанча тегиши ҳам айтилди. Ота-она меросхўрлар қаторига кирдилар. Ушбу эътибордан, энди ўлим келган одам «Отамга молимдан бунча берилсин, онамга бунча берилсин», деб васият қила олмайди. Шунингдек, мерос оятида ҳақлари баён қилинган бошқа яқинларига ҳам. Аммо мерос оятида зикр қилинганлардан бошқа кишиларга васият қилса бўлади. Бу эса касб қилиб, мол-дунё топган кишининг хайр-эҳсон қилишига, баъзи яқинларига силаи раҳм кўрсатишига, ижтимоий кафолатга риоя этишига шароит туғдиради. Бу йўл билан меросхўрнинг ҳақлари ҳам ҳимоя қилинган.

Имом Бухорий қилган ривоятда Саъд розияллоҳу анҳу:

«Эй Аллоҳнинг Расули, менинг молим бор. Меросхўрим биттагина қизим, молимнинг учдан иккисини васият қилсаммикан?» деганларида, Набий алайҳиссалом:

– Йўқ, – деб жавоб берганлар. У киши:

– Ярмини-чи? – деганларида, у зот яна:

– Йўқ, – деганлар. Саъд розияллоҳу анҳу:

– Учдан бирини-чи? – деганларида,

– Учдан бири майли, учдан бири ҳам кўп, – деганлар.

  Ушбу ҳадисдан ҳужжат олиниб, учдан бирига васият қилишга рухсат берилган. Агар ундан кўпига васият қилса ҳам, фақат учдан бири ҳисоб қилинади. Эътибор берилса, ояти карима бу тарзда васият қилишни «тақводорларнинг бурчи» деб атамоқда.

Муаллиф
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Аллоҳнинг йўлида молларини сарфлаб, сўнгра сарфлари кетидан миннат қилмайдиган ва озор бермайдиганларнинг ажрлари Робблари ҳузуридадир. Уларга хавф йўқ ва улар давоми...

2841 16:05 / 14.04.2018
Эсла, фаришталарга .Одамга сажда қилинглар, дедик, бас, сажда қилдилар, фақат иблисгина бош тортди, мутакаббирлик қилди ва кофирлардан бўлди. Бақара 34.Фаришталарга давоми...

3603 10:05 / 15.08.2017
.Марям, 31. Мени қаерда бўлсам ҳам, муборак қилди. Модомики, ҳаёт эканман, намоз ва закотни тавсия қилди.

3438 03:15 / 08.06.2017
Албатта, куфр келтириб, кофир ҳолида ўлганларга ndash ана ўшаларга Аллоҳнинг, фаришталарнинг ва одамларнинг ndash барчанинг лаънати бўлгай. Бақара 161.

2461 08:25 / 28.12.2017
Аудиолар

118131 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

40246 14:35 / 11.08.2021