1445 йил 18 Рамазон | 2024 йил 28 март, пайшанба
Минтақа:
ЎЗ UZ RU EN
Мақолалар

Ажал нима?

20:30 / 28.05.2019 7189 pdf Ўқиш режими + -

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Арабчада «белгиланган вақт, муҳлат, шошилиш» деган маъноларни англатади. Шаръий истилоҳда инсон умрининг Аллоҳ томонидан белгилаб қўйилган муҳлатининг ниҳояси, тугаши «ажал» дейилади. Ажалнинг Аллоҳ томонидан бериладиган азоб-уқубат муддати маъноси ҳам бор. Қуръони каримнинг Аъроф сурасида шундай оят бор: «Ҳар бир қавм-жамоат учун ажал бордир, Бас, қачон уларга ажаллари келса, уни бирор соатга кечга ҳам, илгарига ҳам сура олмайдилар» (Аъроф сурасида, 34-оят).

Жонни берган Зот уни қачон қайтиб олишини – ажалини ҳам белгилаб қўйган. Ажалнинг қачон келишини Ундан ўзга ҳеч ким билмайди. Бу дунё ажалидан сўнг бир куни у дунё учун белгиланган қиёмат вақтини ҳам тайин этган. Мана шу аломатлар ақл-инсофи бор кишиларни ягона Аллоҳга иймон келтириш, Унга бошқани тенглаштирмаслик учун далил ва омил бўлиши керак.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади: «Ҳар бир умматнинг ўз ажали бор. Ажаллари келган вақтда бир соат орқага ҳам, олдинга ҳам сура олмаслар» деган (Юнус сураси, 49-оят).

Аллоҳ таолодан бошқа бирон зот ҳеч кимга ҳаёт бера олмаганидек, ҳаётдан ҳам маҳрум қила олмайди. Агар Аллоҳ таоло бирор кимсанинг тириклигини хоҳласа, у душман ичида қирқ йил жанг қилган тақдирда ҳам ҳеч бир зиён етказилмай тирик ва соғ-саломат қолаверади.

Ҳеч бир жон қаерда ўлишини билмайди, ажали етган одам қаерда бўлса ҳам ўлади. «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ бандага бирор ерда ўлишни тақдир қилган бўлса, унга ўша ерда бир ҳожатни рўпара қилиб қўяди», деганлар».

Киши қай турли ўлим билан вафот қилса ҳам, ўз ажали билан ўлган бўлади. Дунёдаги барча жонзотларни (шу жумладан инсонларни) яратган, уларга жон ато этган Зот – Аллоҳ таолодир, ҳеч бир жон Аллоҳ таолонинг изнисиз ўлмайди, уларнинг ажалини яккаю ягона Аллоҳ билади. Инсон ожиз, белгиланган ажал муддатидан бир лаҳза ҳам ортиқ яшай олмайди. Аҳли сунна ва жамоа мазҳабига кўра, Аллоҳ таоло махлуқотларга боғлиқ нарсаларнинг ҳаммасини, шу жумладан ўлимни ҳам олдиндан билишига иймон келтириш мукаллаф учун вожибдир.

Аҳмад Муҳаммад

Манба
islom.uz
Мавзуга оид мақолалар
Жобир ибн Зайдга ўлими олдидан .Нима истайсиз, дейишди. У .Ҳасан Басрийни кўргим келяпти,, деди. Ҳасан Басрий келгач, .Мана, Ҳасан Басрий келдилар,, дейишди. Шунда у давоми...

2496 08:00 / 15.02.2020
Намозда ундан аввал ёки асносида пайдо бўлган беморлик сабабли тик туриш узрли бўлиб қолса, ўтирган ҳолда рукуъ ва сажда қилиб ўқийди. Агар рукуъ ва сажда ҳамда давоми...

4899 05:00 / 31.12.2016
Абул Фазл Аббос ибн Фараж Риёший Басрий ҳикоя қилади Асмаъий асл исми Абдулмалик ибн Қарийб ибн Абдулмалик ибн Али Асмаъий Абу Саъийд Басрий бўлиб, 216 ҳижрий давоми...

3683 15:00 / 07.06.2019
Аллоҳдан бошқа мудаббир борми Салама ибн Ғаффор айтади .Бир киши Фузайлга шикоят қилган эди, Фузайл унга .Аллоҳ таолодан бошқа кимдир мудаббир Мудаббир Аллоҳ давоми...

1202 07:24 / 30.04.2020
Аудиолар

118736 11:58 / 10.10.2018
«Ҳилол» журнали
Китоблар

40699 14:35 / 11.08.2021